Του Αντώνη Γλυκή και Χριστίνας Αυγουστή
Από τα πιο γεμάτα χείλη έως τα BBL (Brazilian Butt Lifts), οι ασθενείς αναζητούν την τέλεια εμφάνιση εμπνευσμένη από διασημότητες/influencer. Ωστόσο, όταν η πραγματικότητα υπολείπεται των προσδοκιών, οι προσδοκίες στο κόκκινο χαλί μπορούν γρήγορα να μετατραπούν σε νόμιμη πασαρέλα.
Ενώ υπάρχει άφθονη κυπριακή νομολογία σχετικά με την ιατρική αμέλεια, οι περιπτώσεις που αφορούν ειδικά την αισθητική χειρουργική είναι ιδιαίτερα περιορισμένες. Οι αρχές σε περιπτώσεις ιατρικής αμέλειας, όπως το καθήκον περίθαλψης, η παράβαση, η αιτιώδης συνάφεια και οι ζημιές εξακολουθούν να ισχύουν και τα δικαστήρια θα πρέπει να είναι έτοιμα να δώσουν στο νομικό πλαίσιο σχετικά με την αισθητική χειρουργική την «ανύψωση» που χρειάζεται απεγνωσμένα.
Για πολλούς ασθενείς, η οδυνηρή αλήθεια είναι ότι ο νόμος δεν είναι πάντα έτοιμος να τους υπερασπιστεί όταν η εμφάνιση και η προσδοκία συγκρούονται και μένουν με μόνιμες ουλές, επιπλοκές και παραμόρφωση. Ο λόγος για αυτό είναι κυρίως επειδή πολλοί ασθενείς αναζητούν φθηνότερες ή ταχύτερες καλλυντικές θεραπείες και συχνά αγνοούν την ανάγκη για τη σωστή αδειοδότηση των ιατρών και τα κατάλληλα ιατρικά πρότυπα. Πολλοί ασθενείς παρακάμπτουν την επιτακτική ανάγκη για έγκυρες διαδικασίες ενημερωμένης συναίνεσης και το πιο σημαντικό αγνοούν την αδυναμία νομικής προσφυγής σε περίπτωση κακής πρακτικής.
Στην Κύπρο, ο νόμος περί αδικοπραξίας μπορεί να παρέχει λύσεις για επανόρθωση, αλλά η αισθητική χειρουργική εγείρει ειδικές προκλήσεις. διάκριση μεταξύ ιατρικής αμέλειας, αποτυχίας ενημερωμένης συναίνεσης και των ορίων αυτών που τα δικαστήρια θεωρούν «αποδεκτό κίνδυνο».
Τα καλλυντικά αξεσουάρ γίνονται όλο και πιο δημοφιλή στην Κύπρο. Όσον αφορά τις επεμβάσεις αισθητικής χειρουργικής, οι χειρουργοί και οι κλινικές εξακολουθούν να δεσμεύονται από τις ίδιες γενικές αρχές περίθαλψης. Εάν μια καλλυντική θεραπεία αποκλίνει από αυτό που θα έκανε ένας λογικός επαγγελματίας σε παρόμοιες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρξει ευθύνη.
Στην Κύπρο, μια πιθανή αξίωση που προκύπτει από λανθασμένες θεραπείες θα επιδιώκεται γενικά υπό ιατρική αμέλεια και Κεφ. 148-Νόμος περί αστικών αδικημάτων. Συγκεκριμένα, ο ασθενής θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει ότι ο χειρουργός ή ο ιατρός όφειλε ένα καθήκον φροντίδας κατά τη διάρκεια της αισθητικής διαδικασίας. αυτό το καθήκον παραβιάστηκε επειδή δεν ανταποκρινόταν στο πρότυπο φροντίδας που αναμένεται από έναν ικανό επαγγελματία. η παραβίαση προκάλεσε τραυματισμό ή βλάβη στον ασθενή· ο ασθενής υπέστη πραγματική ζημιά.
Η νομοθεσία της ΕΕ το κάνει ένα βήμα παραπέρα και παρέχει στους ασθενείς σημαντικούς κανόνες για τα δικαιώματα των ασθενών και την προστασία των καταναλωτών (π.χ. οδηγία 2011/24/ΕΕ για τη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη και οδηγία 2005/29/ΕΚ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές). Κατά συνέπεια, ένας αδικημένος ασθενής μπορεί να επιλέξει το μονοπάτι που παρέχει την καλύτερη λύση, όπως αποζημιώσεις, συμβατικά ένδικα μέσα ή επανόρθωση για παραπλανητική διαφήμιση.
Σε αντίθεση με την επείγουσα ιατρική περίθαλψη, οι αισθητικές επεμβάσεις είναι προαιρετικές, πράγμα που σημαίνει ότι η ενημερωμένη συγκατάθεση είναι ζωτικής σημασίας. Ως εκ τούτου, οι ασθενείς πρέπει να ενημερωθούν για τη φύση της επέμβασης, τους κινδύνους, τις πιθανές επιπλοκές, τις εναλλακτικές λύσεις καθώς και τον χρόνο ανάρρωσης. Στην Κύπρο, ο νόμος αναγνωρίζει ότι η μη λήψη έγκυρης συναίνεσης συνιστά παράβαση καθήκοντος, ακόμη και αν ο χειρουργός είχε καλή απόδοση. Συγκεκριμένα, η βλάβη μπορεί να βρίσκεται όχι μόνο στον σωματικό τραυματισμό, αλλά στην απώλεια της αυτονομίας, της σωματικής ακεραιότητας ή της ψυχολογικής δυσφορίας που προκαλείται.
Στην Κύπρο, ο Νόμος για τα Δικαιώματα των Ασθενών Αρ. 1(Ι)/2005 («Νόμος για τη Διασφάλιση και Προστασία των Δικαιωμάτων των Ασθενών») διέπει ρητά τη συναίνεση κατόπιν ενημέρωσης μεταξύ των σχέσεων ασθενή-ιατρού. Αυτός ο νόμος κατοχυρώνει την αρχή ότι οι παρεμβάσεις στον τομέα της υγείας μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο αφού το ενδιαφερόμενο άτομο έχει δώσει ελεύθερη και ενημερωμένη συγκατάθεση. Εάν οι επαγγελματίες παραμελούν αυτό το καθήκον, κινδυνεύουν με αδικοπραξία όχι μόνο για σωματική βλάβη αλλά και για παραβίαση του δικαιώματος των ασθενών στη σωματική αυτονομία και ακεραιότητα, αρχές που προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (άρθρο 8), στην οποία η Κύπρος είναι συμβαλλόμενο μέρος.
Ενώ μπορεί να φαίνεται ότι τα δικαστήρια καλούνται να κρίνουν εάν ένα BBL είναι αρκετά «ζωηρό», το έργο που αντιμετωπίζουν δεν είναι καθόλου απλό, καθώς ο ποσοτικός προσδιορισμός της αισθητικής βλάβης αποτελεί σημαντική πρόκληση. Οι δικαστές θα πρέπει να εξετάσουν τις σωματικές βλάβες, τις μελλοντικές ιατρικές δαπάνες, τις διορθωτικές χειρουργικές επεμβάσεις και τις ψυχολογικές επιπτώσεις, όλα συνυφασμένα με το νομικό πλαίσιο που αποτελεί τη βάση των υποθέσεων ιατρικής αμέλειας.
Μια σημαντική επιπλοκή προκύπτει, ωστόσο, από τον πολλαπλασιασμό των αισθητικών επεμβάσεων σε μη αδειοδοτημένες «κλινικές» όχι μόνο στην Κυπριακή Δημοκρατία αλλά και στο κατεχόμενο τμήμα του νησιού όπου δεν υπάρχει ρυθμιστική εποπτεία. Ενώ τα πρότυπα της ΕΕ επιβάλλουν τη χρήση εγκεκριμένων ιατροτεχνολογικών προϊόντων και προϊόντων (π.
Ο Αντώνης Γλυκής είναι συνεργάτης και η Χριστίνα Αυγούστη είναι συνεργάτης στην Elias Neocleous & Co LLC
