Μια νέα εποχή για τη διακυβέρνηση κατασκευαστικών έργων

*του Χρίστου Παπαγεωργίου

Ο κατασκευαστικός κλάδος αντιμετωπίζει διαχρονικά προκλήσεις στην έγκαιρη, οικονομική και ποιοτική ολοκλήρωση των έργων, ενώ παράλληλα πρέπει να διασφαλίζει ότι αυτά επιτυγχάνουν τους επιχειρηματικούς τους στόχους.

Αναγνωρίζοντας αυτήν την ανάγκη, ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (ISO) δημοσίευσε το πρότυπο ISO 6082:2025 — Construction Project Governance: Guidance on Delivery Management. Το πρότυπο, που εκπονήθηκε τον Μάρτιο του 2025 από τη Διεθνή τεχνική επιτροπή τυποποίησης ISO/TC 59 – Κτίρια και έργα πολιτικής μηχανικής, παρέχει ένα δομημένο πλαίσιο διακυβέρνησης και διαχείρισης παράδοσης, με στόχο τα κατασκευαστικά έργα να αποδίδουν μετρήσιμη αξία από τη σύλληψη έως την ολοκλήρωση.

Σε αντίθεση με τα τεχνικά πρότυπα που επικεντρώνονται στον σχεδιασμό ή στα υλικά, το νέο ISO 6082:2025 εστιάζει στο στρατηγικό επίπεδο διοίκησης ενός έργου — δηλαδή στο πώς ένα έργο καθοδηγείται, ελέγχεται και ευθυγραμμίζεται με τους επιχειρησιακούς στόχους του οργανισμού.

Επιπρόσθετα, το πρότυπο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον ρόλο του πελάτη (ή ιδιοκτήτη του έργου), καθοδηγώντας τους οργανισμούς στο πώς να μετατρέπουν την επιχειρηματική τους πρόθεση σε απτά, βιώσιμα αποτελέσματα μέσω αποτελεσματικής διαχείρισης παράδοσης.

Τα βασικά σημεία του προτύπου περιλαμβάνουν:

Καθορισμό ρόλων διακυβέρνησης, αρμοδιοτήτων και διαδικασιών λήψης αποφάσεων Διασφάλιση ευθυγράμμισης των στόχων του έργου με τη στρατηγική του οργανισμού Διαχείριση επιδόσεων, κινδύνων και αξίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου Εδραίωση διαφάνειας, υπευθυνότητας και αποδοτικής εποπτείας

Το πρότυπο απευθύνεται τόσο σε δημόσιους όσο και σε ιδιωτικούς φορείς, ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ ιδιοκτητών, μελετητών και αναδόχων, μέσω σαφών προσδοκιών και ισχυρών δομών διακυβέρνησης. Έτσι, συμβάλλει στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ εκτέλεσης και αξιοποίησης των έργων — ένα σημείο όπου πολλές κατασκευές στο παρελθόν υστερούσαν.

Με την εφαρμογή του ISO 6082:2025, μελλοντικά είναι πιθανό να δούμε:

Περισσότερους οργανισμούς να αναφέρονται σε αυτό το πρότυπο σχετικά με τις πολιτικές τους για προμήθειες, διακυβέρνηση και παράδοση έργων Υιοθέτηση λιστών ελέγχου διακυβέρνησης, μοντέλων ωριμότητας ή εργαλείων αυτοαξιολόγησης που ευθυγραμμίζονται με το πρότυπο Ευθυγράμμιση προγραμμάτων εκπαίδευσης και πιστοποίησης (για πελάτες και χορηγούς έργων), ώστε να περιλαμβάνουν δεξιότητες στη διακυβέρνηση και στη διαχείριση παράδοσης Ανάπτυξη εθνικών ή περιφερειακών οδηγιών εφαρμογής (π.χ. προσαρμογές ανά χώρα) και ενσωμάτωσή τους με ψηφιακά εργαλεία διακυβέρνησης έργων

Εν κατακλείδι, το ISO 6082:2025 αποτελεί σημαντικό ορόσημο για τη διεθνή κατασκευαστική βιομηχανία. Προσφέρει ένα κοινό πλαίσιο και γλώσσα για τη διακυβέρνηση έργων, επιτρέποντας στους οργανισμούς να παραδίδουν έργα που δεν είναι μόνο τεχνικά άρτια, αλλά και στρατηγικά επιτυχημένα. Σε έναν κλάδο όπου η σωστή διακυβέρνηση συχνά καθορίζει την επιτυχία ή την αποτυχία, το ISO 6082:2025 θέτει νέο σημείο αναφοράς για λογοδοσία, αποδοτικότητα και βιώσιμη αξία στην παράδοση κατασκευαστικών έργων.

Για ιδιοκτήτες έργων, διαχειριστές και εταίρους παράδοσης, η υιοθέτηση του προτύπου σημαίνει μετάβαση από το «ολοκληρώνουμε το έργο» στο «δημιουργούμε αξία μέσω τουέργου».

Η υιοθέτηση και εφαρμογή των Ευρωπαϊκών και Διεθνών Προτύπων στη Κύπρο γίνεται μέσω του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS), ο οποίος είναι ο Εθνικός φορέας για την τυποποίηση. Ενημέρωση για οποιεσδήποτε εξελίξεις στο εν λόγω θέμα, προμήθεια ή/και ανάγνωση των προτύπων, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να λάβουν από τους αρμόδιους λειτουργούς του (CYS) και από το Κέντρο Πληροφόρησης & Εξυπηρέτησης (ΚΕΠΕ).

*Λειτουργός Τυποποίησης CYS, Πολιτικός Μηχανικός