Συνέντευξη/Επιμέλεια: Ελένη Νεάρχου
Ένα χάλκινο νησί αναδύεται μέσα από το σκοτάδι. Πάνω του, ένας φρουρός προστατεύει ένα μυστικό που δεν γνωρίζει. Καθώς αντικρίζει τον εαυτό του στην αντανάκλασή του, συνειδητοποιεί τη θνητότητά του. Τότε το νησί του αποκαλύπτει το μυστικό του, την ηδονή. Όπως στην κάθοδο από την Εδέμ, σε αυτό τον κοσμο το ον γίνεται θνητό και βιώνει μια αδιάκοπη ηδονή που μετατρέπεται σε πόνο. Η θνητότητα γίνεται έτσι μια διαρκής επιθυμία, ένα πέρασμα από την ηδονή προς τον αφανισμό.
Η Πλατφόρμα Χορογραφίας Κύπρου, επιστρέφει και φέτος για την 25η έκδοσή της. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους νέοι και έμπειροι χορογράφοι στη σκηνή του Θεάτρου Ριάλτο. Η πλατφόρμα θα πραγματοποιηθεί από την Παρασκευή 14/11, μέχρι την Κυριακή, 16/11.
Μιλήσαμε με τον Δημήτρη Χαραλάμπους, για το έργο του, “Artifact”, που θα παρουσιάσει στην 25η Πλατφόρμα Χορογραφίας Κύπρου, στο Θέατρο Ριάλτο.
Τι αφηγείται το Artifact; Πώς προέκυψε η δημιουργία αυτού του performance;Το Artifact αφηγείται την ιστορία ενός σώματος που ανακαλύπτει την ηδονή. Η σύλληψη του έργου ξεκίνησε από την αρχαία μυθολογία της Κύπρου και τις τελετουργίες προς την πρωτοθεότητα Κύπρις (μετέπειτα θεά Αφροδίτη), όπου η ηδονή, μέσα από τελετές ιερής πορνείας, αποτελούσε μια υπερβατική πύλη προς το θείο.
Η περφόρμανς αποκτά μια site-specific διάσταση, καθώς το έργο αναδύεται μέσα από τον ίδιο τον τόπο που του προσφέρει την έμπνευσή του. Η ανεικονική λατρεία της Αφροδίτης αποτελεί πηγή έμπνευσης για τη δημιουργία του κεντρικού στοιχείου του έργου, τον χάλκινο μονόλιθο, ενα Kubrickian σύμβολο μέσα στο οποίο είναι ενσωματωμένη μια αρχαία μνήμη και γνώση.
Μέσα από μια προσωπική κοσμολογία, το έργο υφαίνει έναν μύθο όπου η ηδονή έχει χαθεί, και ο κεντρικός χαρακτήρας ξεκινά ένα ταξίδι αναζήτησής της. Σε έναν σύγχρονο κόσμο που αποξενώνει το σώμα από τη φύση του, η ενσάρκωση της ηδονής μετατρέπεται σε τελετουργία απελευθέρωσης. Παράλληλα, το έργο λειτουργεί ως αλληγορία για την ομορφιά και την τραγωδία των ανθρώπινων σχέσεων, και για το πώς η επιθυμία που γεννούν μπορεί να μας εξυψώσει ή να μας καταστρέψει.
«Η επιθυμία επιστρέφει για άλλη μια φορά ως τεχνούργημα της αγάπης». Πώς επιστρέφει αυτή η επιθυμία μέσα από το Artifact;Στο Artifact, η επιθυμία δεν παρουσιάζεται ως ένα ακατέργαστο, πρωτόγονο ένστικτο, αλλά ως ένα ανθρώπινο τεχνούργημα, επεξεργασμένο μέσα από την εμπειρία, τη μνήμη και το σώμα. Κάθε τεχνούργημα, φέρει πάνω του τα ίχνη της δημιουργίας του: την αφή, την εργασία, τη φθορά, την πρόθεση.
Η επιθυμία εδώ επανέρχεται όχι ως όπλο κυριαρχίας, αλλά ως όπλο αγάπης. Γίνεται εργαλείο επανάκτησης του εαυτού διεκδικώντας την αυτονομία του σώματος και τη δύναμη της αγάπης απέναντι σε οτιδήποτε προσπαθεί να ορίσει, να περιορίσει ή να καταστεί την ανθρώπινη εμπειρία. Η αγάπη είναι μια ριζοσπαστική ενέργεια που επαναφέρει το σώμα στο κέντρο της ύπαρξης του.
Photo credits:Quique Rios Ellis Τι συναισθήματα επιδιώκεις να προκαλέσεις μέσω της παράστασης;Η παράσταση ενσαρκώνει, μέσα απο την κίνηση, το φως, εικόνες και την ενέργεια του χώρου, προσωπικά συναισθήματα που υπερβαίνουν τα όρια της γλώσσας. Στόχος είναι οι θεατές να ταξιδέψουν, να βιώσουν, να αισθανθούν και ίσως να αναγνωρίσουν κάτι δικό τους μέσα από το έργο.
Μπαίνοντας στη θέση του θεατή, πώς να περιμένουμε ότι θα νιώσουμε παρακολουθώντας την παράσταση. Τι «παίρνουμε» μαζί μας φεύγοντας;Θεωρώ ότι κάθε συναίσθημα που γεννιέται μέσα από μία παράσταση βρίσκεται πέρα από τον προσωπικό μου έλεγχο και αυτό για μένα είναι η μαγεία της ζωντανής τέχνης. Η στιγμή που κάτι αυθόρμητο, ειλικρινές και απρόβλεπτο γεννιέται ανάμεσα στον καλλιτέχνη και το κοινό είναι, για μένα, η ουσία της δημιουργίας. Ο ζωντανός διάλογος ανάμεσα στον δημιουργό και το κοινό και οι πολλαπλές ερμηνείες των θεατών εμπλουτίζουν την μαγεία της ζωντανής τέχνης, καθώς αποκαλύπτουν πτυχές του έργου που ίσως δεν είχα συνειδητοποιήσει, επιτρέποντάς μου να το δω μέσα από νέα μάτια.
Ποιος ο ρόλος διοργανώσεων όπως η Πλατφόρμα Χορογραφίας Κύπρου, και για τους δημιουργούς αλλά και για το κοινό;Ο ρόλος οργανισμών, όπως η Πλατφόρμα Χορογραφίας, είναι καθοριστικός για τη διατήρηση του ζωντανού παλμού της κυπριακής σκηνής του χορού και της τέχνης. Αποτελεί έναν τρόπο καλλιέργειας και διατήρησης ενός βιώσιμου περιβάλλοντος, που προάγει την κοινότητα και τα μέσα για δημιουργική εξέλιξη. Παράλληλα, ενισχύει τη διαμόρφωση μιας πολιτιστικής ταυτότητας και δημιουργεί ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο οι Κύπριοι και οι δημιουργοί που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο αναγνωρίζονται και γιορτάζονται.
Φεύγω από το πλαίσιο της παράστασης και της Πλατφόρμας τώρα. Πώς οδηγήθηκες προς τον χορό; Τι ήταν αυτό που σε έκανε να καταλάβεις ότι αυτή η τέχνη σε εκφράζει και μέσω αυτής εκφράζεσαι;Ποτέ δεν είδα τον εαυτό μου αποκλειστικά ως χορευτή. Η καλλιτεχνική μου έκφραση εκτείνεται σε ένα ευρύτερο φάσμα μέσων, αλλά ο χορός παραμένει ο πυρήνας της δημιουργίας μου.
Αυτό που με οδήγησε αρχικά προς τον χορό ως έφηβο, και συγκεκριμένα στο κλασικό μπαλέτο, ήταν η πειθαρχία που απαιτεί μέσα από μια πολύ συγκεκριμένη αισθητική. Με τα χρόνια, η σχέση μου με την κίνηση εξελίχθηκε και ανέπτυξα ένα προσωπικό κινησιολογικό αλφάβητο, ένα σύστημα έκφρασης ιδεών και συναισθημάτων που κυμαίνεται μεταξύ του πρωταρχικού και του μετα-ανθρώπινου.
Με αυτό τον τρόπο δημιουργώ τους δικούς μου κόσμους, με τους δικούς τους νόμους φυσικής και αισθητικής, όπου το σώμα γίνεται το απόλυτο υλικό μιας αλχημικής διαδικασίας μεταμόρφωσης.
Ίσως αυτό που με εκφράζει μέσα από τη χορογραφία και τη ζωντανή τέχνη είναι η εφήμερη φύση της. Αντιμετωπίζω την δουλεία μου σαν ένα διάφανο φούρνο, μέσα στο οποίο τα σώματα και τα αντικείμενα τροφοδοτούνται και αναδύονται από την άλλη πλευρά ως φυσικές οντότητες εμποτισμένες με μια υπερβατική και εκστατική ενέργεια.
Photo credits: Quique Rios Ellis*Κεντρική φωτογραφία από Elyse Mertz
