11 Οκτωβρίου 2025, 07:00

6

11 Οκτωβρίου 1922, γεννιέται ο ζωγράφος Επαμεινώνδας Παπαδόπουλος

11 Οκτωβρίου 1922, γεννιέται ο ζωγράφος Επαμεινώνδας Παπαδόπουλος

Το καλλιτεχνικό του όνομα ήταν «Nonda» αφού το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του το πέρασε στην Γαλλία. Ο σπουδαίος κριτικός τέχνης J.P. Crespelle δίπλα από το «Nonda» συμπλήρωνε την φράση «le grec volcanique» που θα πει ο «ηφαιστειώδης Έλληνας». Ο εικαστικός που είχε γοητευτεί από το Παρίσι, έδωσε στα έργα του τη θέση που πάντα αξίζει, σ’ αυτήν την πόλη. Την πιο κεντρική.

Τα πρώτα χρόνια

Ο Επαμεινώνδας Παπαδόπουλος γεννήθηκε στις 11 Οκτωβρίου του 1922. Ο πατέρας του τον ήθελε διάδοχο στην τέχνη της μοδιστρικής, όμως αυτός είχε άλλα σχέδια. Το 1947 άφησε πίσω του την Ελλάδα για να σπουδάσει στην Ecole des Beaux Arts στο Παρίσι με υποτροφία μάλιστα του Γαλλικ

ού Ινστιτούτου. Το πρωί σπούδαζε και τα βράδια έπλενε λεωφορεία για να καλύψει τα καθημερινά του έξοδα ενώ δούλευε και ως ράφτης, μια τέχνη που παρά την άρνηση του κατάφερε να μάθει.

Χαρακτηριστικό του πάθος του για την ζωγραφική ήταν όταν κάποια στιγμή στην αρχή της καριέρας του είχε φτάσει στο σημείο να ξυρίσει το κεφάλι του για να αποφύγει τους πειρασμούς και να επικεντρωθεί στη δουλειά του. Το στίγμα του κατάφερε να το αφήσει στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 και μολονότι ζωγράφιζε σταθερά το Παρίσι, το αποτύπωμα στα έργα του ήταν βαθιά ελληνικό. Στην περιοχή Πιγκάλ και στη Μονμάρτρη του Παρισιού παρατηρούσε και ταυτόχρονα αποτύπωνε τις Παριζιάνες αλλά και τους θλιμμένους μουσικούς του δρόμου, θύματα της μεταπολεμικής φτώχειας.

Ταυτόχρονα ζωγράφισε στην αγορά Les Halles, κυριολεκτικά πάνω στους πάγκους με τα ψάρια, τα κρέατα και τα φρούτα ενώ τα έργα του κατάφερνε πάντα να τα παρουσίαζε μαζί με την αφρόκρεμα των καλλιτεχνών όπως ο Μπρακ και ο Σαγκάλ στην γκαλερί Cherpantier. Το 1956, με την ενθάρρυνση του χαράκτη Δημήτρη Γαλάνη και του ποιητή Francis Carco, ο Παπαδόπουλος κέρδισε την αναγνώριση στη φημισμένη Ecole de Paris μεταξύ των κορυφαίων του 20ου αιώνα. Έπειτα από σχετική άδεια μάλιστα παρουσίασε στο κοινό, σε μια υπαίθρια έκθεση κάτω από την αρχαιότερη γέφυρα της πόλης, την Pont Neuf- το περίφημο άλογο της Τροίας μέσα στο οποίο ζούσε όσο καιρό διαρκούσε η έκθεση. Ο Παπαδόπουλος μέσα από αυτές τις εκθέσεις που διοργάνωνε κατάφερε να επανεντάξει τη τέχνη στο δημόσιο χώρο. Αυτό δηλαδή που σήμερα θεωρείται κλίσε, τότε ήταν μέγα πρωτοποριακό και ξεκίνησε από τον Nonda.

Η επαφή του με τη συντηρητική Αθήνα

Το 1952 η Ελλάδα θα «καλέσει» τον Παπαδόπουλο πίσω με σκοπό να εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις. Εκείνος εκμεταλλεύτηκε αμέσως την ευκαιρία της σύντομης επιστροφής του, παρουσιάζοντας πίνακές στον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός. Οι πίνακες απεικόνιζαν τολμηρά, ερωτικά γυμνά και ήταν αφιερωμένα στην απαλλαγμένη από τις συμβάσεις της εποχής Παριζιάνα, την όμορφη γυναίκα της γαλλικής πρωτεύουσας.

Η συντηρητική τότε Αθήνα δεν μπορούσε να δεχτεί αυτήν τη μορφή τέχνης, χαρακτηρίζοντας τους πίνακες τους σκανδαλώδεις. Προς τιμή τους, τόσο ο Στρατής Μυριβήλης όσο και ο Τάκης Δόξας υπερασπίστηκαν σε έντυπα της εποχής το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση. Ο καλλιτέχνης όμως είχε μια καλύτερη απάντηση και κάπως έτσι είχε πάρει φύλλα συκιάς από τα δέντρα και τα καρφίτσωσε στα επίμαχα σημεία των έργων του.

Το έργο του

O Παπαδόπουλος έλαβε μέρος σε όλες τις ιστορικές εκθέσεις του Grand Palais, μαζί με τους Πικάσο, Μπράκ, Μιρό, Λεζέ, Σαγκάλ και πολλούς άλλους. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 πρωτοτύπησε χρησιμοποιώντας αίμα από τις σπλήνες αγελάδων αλλά και το κάρβουνο. Από αυτήν την περίοδο, που ονομάστηκε «περίοδος της σπλήνας» προέρχεται η εξπρεσιονιστική σειρά της δεκαετίας του ’70. H έμπνευσή του προερχόταν πάντα από τη γυναικεία φιγούρα (πορτρέτα, γυμνά, ερωτικά συμπλέγματα) ενώ κάποιες φορές παρουσιάζεται με σύμβολα, όπως άλογα ή ταύρους που της δίνουν δύναμη.

Το άδοξο του τέλος

Το 1981, παντρεμένος μια μια Αμερικανίδα και με δύο παιδιά, αποφασίζει να γυρίσει στην Αθήνα. Στην Αγία Παρασκευή, στο πατρικό του σπίτι, δούλευε πάνω σε μια σειρά από μεγάλα και αφαιρετικά γλυπτά ανθρώπινων μορφών τα οποία είχαν φτιαχτεί από τσιμέντο. Πέντε χρόνια αργότερα τα γλυπτά παρουσιάστηκαν στο πάρκο της πλατείας Δεξαμενής στο Κολωνάκι. Φτάνοντας στο τέλος της έκθεσης, ο Παπαδόπουλος θα πέσει σε κωματώδη κατάσταση λόγω ενός σοβαρού καρδιακού επεισοδίου με αποτέλεσμα την άμεση μεταφορά του στην Αμερική για σημαντικές χειρουργικές επεμβάσεις. Τα γλυπτά του μεταφέρθηκαν σε μια αποθήκη του δήμου με τα περισσότερα να έχουν χαθεί. Μάλιστα ο ίδιος κατάφερε να εντοπίσει μόνο δυο απ’ αυτά σε σκουπιδότοπο. Αυτή η αδιαφορία του κράτους, πλήγωσε βαθιά τον καλλιτέχνη οξύνοντας κι’ άλλο τις ψυχικές επιπτώσεις των προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε. Πέθανε στις 30 Οκτωβρίου του 2005 από Αλτσχάιμερ, αφήνοντας πίσω του ένα πλούσιο έργο.

Πηγή: kefalonitis.com

Παρόμοιες ειδήσεις

Το Δημοτικό Σχολείο Αγ. Αθανασίου Β’ στη Λεμεσό συμπληρώνει φέτος 25 χρόνια λειτουργίας και προσφοράς στην εκπαίδευση και το γιορτάζει με μια ξεχωριστή εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 25/10/25 και ώρα 6:30μμ...

Icon

πριν 49 λεπτά

Τον Οκτώβριο στη Λεμεσό θα πραγματοποιηθεί Οι δημόσιες ακροάσεις σε δύο σημαντικά έργα που προκαλούν ζωντανή συζήτηση στην πόλη για μήνες. Μιλάμε για την κατασκευή δύο εμπορικών κέντρων: εμπορικό κέντρο του Λεμεσός και Λ...

Icon

πριν 51 λεπτά

Άγνωστοι άνθρωποι έβαλαν ένα Παλαιστίνιο Keffiyeh στο κεφάλι του Άγαλμα της Ελευθερίας στο κέντρο της Λευκωσίας. Αυτό αναφέρθηκε το βράδυ της Παρασκευής, 10 Οκτωβρίου, από το κανάλι της Alpha TV, δημοσιεύοντας φωτογραφίε...

Icon

πριν 51 λεπτά

Ένας νέος τρόπος ζωής άνοιξε στη Λεμεσό -φαινομανή -θαύμα & Shiakidi Εννοια Κατάστημα . Το βράδυ συγκέντρωσε την ομορφιά, το θάρρος και την ευγνωμοσύνη, παρουσιάζοντας τους επισκέπτες με το Θαύμα Πέτρα είναι ένα προϊόν π...

Icon

πριν 53 λεπτά

Με κεντρικό σύνθημα «Βαδίζουμε για την Πρόληψη», η RoboMarkets-Μπλε Διαδρομή επιστρέφει για 5η χρονιά για να δώσει ξανά παλμό και χρώμα στην παραλιακή της Λεμεσού. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, χιλιάδες πολίτες – ποδ...

Icon

πριν 1 ώρα

Η Eurobank Limited ανακοίνωσε την Παρασκευή την ολοκλήρωση της συγχώνευσης των θυγατρικών της για την Ασφάλιση της Κύπης, σηματοδοτώντας σημαντική εξέλιξη στην ενοποίηση των ασφαλιστικών δραστηριοτήτων της στην Κύπρο. Η...

Icon

πριν 1 ώρα

*Tου Ανδρέα Χατζηκυριάκου Διευθύνοντος Συμβούλου στη ΓΝΩΡΑ Σύμβουλοι Επικοινωνίας Η δημόσια εικόνα του πρώην Γενικού Ελεγκτή (ΓΕ) σε συνδυασμό με την καθολική απογοήτευση έναντι του συστήματος εξουσίας γενικά και των πα...

Icon

πριν 2 ώρες

Ίσως είμαστε μπροστά σε μια από τις τελευταίες εκλογικές διαδικασίες στα κατεχόμενα όπου το εκλογικό σώμα είναι υπέρ των γηγενών Τ/κ, αναφέρει ο Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του Πανε...

Icon

πριν 2 ώρες

Ο χρυσός ανέβηκε πάνω από 4.000 δολάρια μια ουγκιά για να χτυπήσει ένα ρεκόρ την Τετάρτη, οδηγείται από επενδυτές που αναζητούν ασφάλεια από την αύξηση της οικονομικής και γεωπολιτικής αβεβαιότητας, παράλληλα με τις προσ...

Icon

πριν 2 ώρες

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ένα σχέδιο 1 δισεκατομμυρίων ευρώ (1,1 δισεκατομμύρια δολάρια) για την αύξηση της χρήσης τεχνητής νοημοσύνης σε βασικές βιομηχανίες εν μέσω ώθησης για τη μείωση της εξάρτησης της Ευρωπαϊκή...

Icon

πριν 2 ώρες