Αυτό κατέδειξε έρευνα της ΕΣΚ για την κοινή γνώμη και την ενημέρωση, που παρουσιάστηκε σήμερα στη Δημοσιογραφική Εστία, μαζί με έρευνα μεταξύ των δημοσιογράφων για την κατάσταση στο επάγγελμα. Την έρευνα διενήργησε η εταιρεία Cypronetwork τον Ιούλιο με στρωματοποιημένο κι αντιπροσωπευτικό δείγμα 1000 ατόμων παγκύπρια.
Στην παρουσίαση των ερευνών, ο Πρόεδρος της εταιρείας Cypronetwork, Χρίστος Μιχαηλίδης ανέφερε ότι στην ερώτηση από ποια Μέσα ενημερώνεστε περισσότερο, οι 4 στους 10 ερωτηθέντες απάντησαν τα ΜΚΔ – με αυξητική τάση σε σχέση με προηγούμενες χρονιές – και σχεδόν 3 στους 10 την τηλεόραση – με τάση μείωσης σε σχέση με προηγούμενες χρονιές – ενώ 2 στους 10 απάντησε από τις διαδικτυακές πύλες. Το ραδιόφωνο και ο έντυπος Τύπος παρουσιάζουν πολύ χαμηλότερα ποσοστά.
Στην αξιολόγηση των ΜΜΕ, συνέχισε, τους καλύτερους δείκτες παρουσιάζουν η τηλεόραση και το ραδιόφωνο με 41% και 39% θετική εικόνα αντίστοιχα, 32% τα κοινωνικά δίκτυα που είναι τρίτα, ενώ ο έντυπος Τύπος έχει 27% θετική τοποθέτηση, 28% το αντίστοιχο ποσοστό για τις διαδικτυακές πύλες.
Σε επιμέρους δείκτες, όπως η ποιότητα και η αξιοπιστία, είπε ο κ. Μιχαηλίδης, το ραδιόφωνο έχει τα ψηλότερα ποσοστά σε σύγκριση με τις διαδικτυακές πύλες και ΜΚΔ. Στους δείκτες ποιότητα και αξιοπιστία, πρόσθεσε, παρουσιάσουν οι πύλες και τα ΜΚΔ συγκριτικά χαμηλότερα ποσοστά από τα παραδοσιακά ΜΜΕ. Στους δείκτες αξιοπιστία και ποιότητα, σημείωσε, τα αρνητικά ποσοστά είναι γενικά πιο ψηλά από τα θετικά.
Στην αξιολόγηση γενικά των ΜΜΕ στην Κύπρο, ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι ο θετικός δείκτης κυμαίνεται από 32% έως 39%, ενώ όσοι απάντησαν με μέτρια τοποθέτηση αυτό το ποσοστό φτάνει σε κάποια ΜΜΕ και στο 50%. «Οι αρνητικοί δείκτες εδώ είναι πολύ χαμηλότεροι σε σύγκριση με τους θετικούς».
Στην ερώτηση για τον βαθμό διείσδυσης των fake news, το 21% απάντησε πάρα πολύ, πολύ απάντησε το 23% και το 37% ούτε πολύ ούτε λίγο. Τέτοιο είδους ειδήσεις, fake news, εντοπίζονται περισσότερο στα ΜΚΔ και τις διαδικτυακές π΄λες.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, το 36% έναντι 48% δήλωσε ότι διαφωνεί με την δήλωση ότι τα ΜΜΕ είναι αξιόπιστα, το 42% δήλωσε ότι συμφωνεί με την τοποθέτηση ότι έχει εμπιστοσύνη στους Κύπριους δημοσιογράφους, έναντι 45%, ενώ με την τοποθέτηση ότι οι δημοσιογράφοι κάνουν υπέρβαση εξουσίας συμφωνεί το 41% και διαφωνεί το 24%. Το 30% συμφωνεί ότι οι Κύπριοι δημοσιογράφοι είναι αξιόπιστοι ενώ το 40% διαφωνεί. Το 27% θεωρεί αξιόπιστα τα ΜΜΕ στην Κύπρο, έναντι 45%, το 30% θεωρεί υποστελεχωμένα τα ΜΜΕ ως επιχειρήσεις, έναντι 18% που διαφωνεί. Για την εργασιακή ανασφάλεια στον χώρο των ΜΜΕ το 51% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δεν γνωρίζει και το 35% συμφώνησε με αυτή την τοποθέτηση, ενώ το 27% των ερωτηθέντων συμφώνησε πως οι Κύπριοι δημοσιογράφοι έχουν ελευθερία έκφρασης, όταν το 43% διαφώνησε και 35% είπε ότι δεν γνωρίζει.
Στην ερώτηση από ποια ΜΜΕ θα ενημερωθούν για τις επικείμενες Βουλευτικές εκλογές, το 45% απάντησε την τηλεόραση, ΜΚΔ το 21%, 12% οι διαδικτυακές πύλες και έπονται ραδιόφωνο κι έντυπος Τύπος.
Για το κατά πόσο γίνεται χειραγώγηση του εκλογικού σώματος, οι ερωτηθέντες θεωρούν κατά 69% ότι γίνεται και κατά 25% ότι δεν γίνεται. Θεωρούν δε ότι η χειραγώγηση γίνεται από την κυβέρνηση, τα πολιτικά κόμματα κι ακολουθούν ιδιοκτήτες ΜΜΕ, δημοσιογράφοι και δημοσκόποι.
Στο επίπεδο των επαγγελματιών, είπε ο κ. Μιχαηλίδης, οι δημοσιογράφοι συγκεντρώνουν το 27% που θεωρείται ένας καλός δείκτης επαγγελματισμού.
Εσωτερική έρευναΓια την έρευνα που αφορούσε τους δημοσιογράφους, ο Χρίστος Μιχαηλίδης είπε ότι στην ερώτηση για την εντύπωση που είχαν οι δημοσιογράφοι προτού ασχοληθούν επαγγελματικά, 7 στους 10 είχαν καλύτερη εντύπωση πριν εργαστούν στο χώρο
Τα βασικότερα αδύναμα σημεία της κυπριακής δημοσιογραφίας, πρόσθεσε, είναι η υποστελέχωση, η βιωσιμότητα των ΜΜΕ και η ελευθερία της έκφρασης και στα δυνατά σημεία κατατάσσονται η κριτική θεώρηση, η ελευθεροτυπία, η βαθιά διερεύνηση, ενώ ένα 30% απάντησε ότι δεν γνωρίζει.
Στην ερώτηση πόσο ελεύθερος αισθάνεστε να γράψετε και να δημοσιεύσετε αυτά που πραγματικά σας απασχολούν αι σας ανησυχούν, αρκετά απάντησε το 44%, λίγο το 18%, καθόλου το 14%. πολύ το 23%.
Εξι στους 10 δημοσιογράφους επιθυμούν να ολοκληρώσουν την επαγγελματική τους καριέρα στην δημοσιογραφία ενώ 4 στους 10 είναι σε αναζήτηση ή θ’ αναζητήσουν άλλη δουλειά. Εργασιακή ασφάλεια στο χώρο που εργάζονται δήλωσε ότι αισθάνεται πολύ το 19%, αρκετά το 29%, λίγο το 36%, καθόλου το 18%.
Για το εάν έχει δεχθεί άμεσες ή έμμεσες απειλές – προειδοποιήσεις για ρεπορτάζ που έκανε, το 44% απάντησε κάποιες φορές, καθόλου το 29%, λίγες φορές το 15%, συχνά το 10%. Στην ερώτηση πως κρίνετε την συμπεριφορά των ιδιοκτητών ΜΜΕ, το 37% απάντησε κακή, το 32% μέτρια, υποφερτή το 23%, καλή το 6%.
Πρόεδρος ΕΣΚΤα ευρήματα των ερευνών χρήζουν περαιτέρω μελέτης και ανάλυσης κι εμπερικλείουν σαφέστατα δείγματα γραφής για το πού βρίσκεται και πού βαδίζει το μιντιακό τοπίο στον τόπο μας, ανέφερε στην εισαγωγική του ομιλία ο Πρόεδρος της ΕΣΚ, Γιώργος Φράγκος.
Για την μεγάλη έρευνα σημείωσε την πρωτοκαθεδρία των ΜΚΔ και της τηλεόρασης με ποσοστό 72% στις προτιμήσεις του κοινού, υπογραμμίζοντας ότι τα ίδια μέσα, ΜΚΔ και τηλεόραση, διατηρούν την αρνητική πρωτιά σε ό, τι αφορά τη διασπορά ψευδών ειδήσεων. «Αυτό κι αν συνιστά αντινομία, αντίφαση και παραδοξότητα. Πρώτα να επιβραβεύεις κάποιον με τις επιλογές σου και μετά να τον ψέγεις για τα όσα διασπείρει», επεσήμανε.
Σημείωσε επίσης ότι και φέτος οι Κύπριοι δημοσιογράφοι τυγχάνουν της εμπιστοσύνης του κοινού σε μεγαλύτερο βαθμό από τους ιδιοκτήτες ΜΜΕ. «Εμάς μας εμπιστεύονται κατά 42% και τους εργοδότες μας κατά 36%. Η ψαλίδα μεγάλωσε φέτος, σε σύγκριση με προηγούμενες χρονιές».
Φέτος στη μεγάλη έρευνα, ανέφερε ο κ. Φράγκος, περιλήφθηκαν ερωτήσεις και για τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές. «Αυτοκράτειρα της ενημέρωσης σε σχέση με αυτές αναδεικνύεται η τηλεόραση με 45% των προτιμήσεων του κοινού. Ακολουθούν τα ΜΚΔ με 21%, οι ενημερωτικές ιστοσελίδες με 12% και το ραδιόφωνο μαζί με τις εφημερίδες λαμβάνουν από 3%. Το κοινό αναγνωρίζει ότι γίνεται χειραγώγηση του εκλογικού σώματος κατά 69%.Το 86% την αποδίδει κατά πρώτο λόγο στους μιντιάρχες και το 74% στους δημοσιογράφους».
Για την εσωτερική έρευνα της ΕΣΚ που απευθύνθηκε αποκλειστικά σε δημοσιογράφους, ο Πρόεδρος της οργάνωσης σημείωσε ότι το 84% περίμενε τα πράγματα καλύτερα στον κλάδο από ό,τι τα βρήκε και πως όλοι αναγνωρίζουν ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η υποστελέχωση των επιχειρήσεων ΜΜΕ. «Το 56% των δημοσιογράφων επιθυμεί να παραμείνει στον κλάδο μέχρι την αφυπηρέτησή του, αλλά το υπόλοιπο 44% αναζητεί κάποια άλλη επαγγελματική απασχόληση, λιγότερο επαχθή και περισσότερο προσοδοφόρα. Την ίδια ώρα το εκπληκτικό ποσοστό του 69% παραδέχεται ότι δέχθηκε πιέσεις για το περιεχόμενο της δουλειάς του, συχνά, λίγες φορές ή κάποιες φορές. Το 58% των συναδέλφων έχει παράπονα από το πόσο στηρίζει η πολιτεία την κυπριακή δημοσιογραφία και τους λειτουργούς της».
Σε ό,τι αφορά τη συντεχνία, η ΕΣΚ λαμβάνει θετικό πρόσημο από το 47% των δημοσιογράφων και αρνητικό από το 41% ανέφερε ο Γιώργος Φράγκος λέγοντας ότι πρέπει να γίνουν πολλά, που μόνο με συλλογική, οργανωμένη δράση μπορούν να επιτευχθούν. «Η ΕΣΚ ήταν και παραμένει μια έπαλξη αγώνα. Αξιοποιήστε την, ενισχύστε την, στηρίξετέ την, συνταχθείτε μαζί της», κατέληξε.
Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων Τράπεζας ΚύπρουΠιστεύουμε ακράδαντα ότι η δημοσιογραφία όπως και ο χρηματοοικονομικός τομέας αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της κυπριακής οικονομίας και της κοινωνίας, ανέφερε στον χαιρετισμό του ο Σάββας Κούννος, Διευθυντής Διεύθυνσης Εταιρικών Υποθέσεων Τράπεζας Κύπρου, που χρηματοδοτεί την διεξαγωγή των ερευνών.
Οι εκπρόσωποι της δημοσιογραφίας, σε όλα τα επίπεδα είναι αυτοί που σε μεγάλο βαθμό επηρεάζουν και καθορίζουν την κοινή γνώμη, σημείωσε. Ακόμα και στη σύγχρονη εποχή, που οι έρευνες δείχνουν πως οι περισσότεροι συμπολίτες μας ενημερώνονται από τα ΜΚΔ, αυτό δεν αποκλείει τα παραδοσιακά ΜΜΕ, πρόσθεσε, επειδή κι αυτά με τη σειρά τους έχουν αρχίσει να προσαρμόζονται στις προσταγές των καιρών δημιουργώντας δικά τους εξειδικευμένα κανάλια στα Social Media.
Ο κ. Κούννος παρατήρησε ότι στις δύο έρευνες, τις οποίες μελέτησε, εγείρονται ανησυχίες καθώς τα αποτελέσματα καταγράφουν επιδείνωση σε σύγκριση με τα αντίστοιχα περσινά. Κι αυτό, είπε, δεν το λέει με απογοήτευση, αλλά με προβληματισμό.
Το πιο προβληματικό είναι το συμπέρασμα πως οι περισσότεροι λειτουργοί των Μέσων Ενημέρωσης θα ήθελαν να αλλάξουν επάγγελμα, ανεφερε, κι αυό είναι μία ένδειξη που έρχεται να επιβεβαιώσει πως ο τομέας των ΜΜΕ διέρχεται μίας δύσκολης περιόδου και κοσμογονικών αλλαγών. «Γι’ αυτό και απαιτούνται τομές σε όλα τα επίπεδα με τον κάθε εμπλεκόμενο να αναλαμβάνει το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί».
Μερίδιο ευθύνης, συνέχισε, αναλογεί και στους διαφημιζόμενους, τόσο γιατί θέλουν να διαφημίζουν σε Μέσα που χαίρουν της εκτίμησης του κοινού, όσο και επειδή θέλουν Μέσα που να είναι αδέκαστα και αντικειμενικά αλλά την ίδια ώρα να έχουν τις γνώσεις και το βάθος να παρουσιάζουν τις ειδήσεις και τα γεγονότα ως πραγματικά έχουν.
Ο κόσμος μας έχει πλέον γίνει τόσο πολύπλοκος, σημείωσε, που απαιτείται εξειδίκευση και βαθιά γνώση του κάθε αντικειμένου τόσο για να μην δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις έστω και καλοπροαίρετα, αλλά και για να μην κινδυνεύουν τα ίδια τα ΜΜΕ και οι λειτουργοί τους να κατηγορηθούν για διάδοση ψευδών ειδήσεων. «Γιατί και αυτά τα fake news πλέον αλλάζουν μορφή. Δεν είναι καθαρά ψέματα, μπορεί να είναι η μισή αλήθεια, μπορεί να η αλήθεια παραποιημένη».
Άρα, κατέληξε, όλοι μαζί έχουμε ευθύνη να βρούμε τις απαιτούμενες λύσεις για να ανακάμψει ο τομέας της ενημέρωσης, όχι μόνο οικονομικά αλλά και ποιοτικά.
