Το Υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι η εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού για τους πρώτους 11 μήνες του 2025 παρουσίασε πτώση εσόδων σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ η εκτέλεση δαπανών κατέγραψε μικρή αύξηση, παρέχοντας εικόνα για τις δημοσιονομικές εξελίξεις και τη δυναμική των ταμειακών ροών.
Παρουσιάζοντας την έκθεση εκτέλεσης του προϋπολογισμού για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου έως τις 30 Νοεμβρίου 2025, το Υπουργείο Οικονομικών είπε ότι ο κρατικός προϋπολογισμός, που καταρτίστηκε σε ταμειακή βάση, προέβλεπε αύξηση εσόδων 4% για το 2025 σε 11,75 δισ. ευρώ, έναντι 11,28 δισ. ευρώ το 2024.
Η έκθεση πρόσθεσε ότι οι προβλεπόμενες δαπάνες μειώθηκαν κατά 4 τοις εκατό στα 13,01 δισεκατομμύρια ευρώ το 2025, σε σύγκριση με 13,60 δισεκατομμύρια ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα.
Ανέφερε ότι η αναμενόμενη αύξηση των εσόδων οφείλεται κυρίως σε υψηλότερους άμεσους φόρους 0,27 δισ. ευρώ και έμμεσους φόρους 0,17 δισ. ευρώ, ενώ η προβλεπόμενη μείωση των δαπανών προήλθε σε μεγάλο βαθμό από τις χαμηλότερες αποπληρωμές δανείων κατά 0,76 δισ. ευρώ, εν μέρει αντισταθμισμένο από την αύξηση των δαπανών για κοινωνικές παροχές κατά 0,15 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά την πραγματική εκτέλεση, το Υπουργείο Οικονομικών είπε ότι μέχρι το τέλος Νοεμβρίου 2025, τα κρατικά έσοδα ανήλθαν σε 8,60 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν στο 73 τοις εκατό του ετήσιου προϋπολογισμού, έναντι 9,20 δισ. ευρώ ή 82 τοις εκατό την ίδια περίοδο του 2024.
Οι πραγματικές δαπάνες ανήλθαν στα 9,59 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 74 τοις εκατό του ετήσιου προϋπολογισμού, έναντι 9,65 δισ. ευρώ ή 71 τοις εκατό ένα χρόνο νωρίτερα.
Το Υπουργείο Οικονομικών ανέφερε ότι η εκτέλεση εσόδων ήταν χαμηλότερη από πέρυσι, υποχωρώντας στο 73% από 82%, κυρίως λόγω της μείωσης των αναλήψεων δανείων κατά 1,05 δισ. ευρώ, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από αυξήσεις στους άμεσους φόρους κατά 0,17 δισ. ευρώ και στους έμμεσους φόρους κατά 0,14 δισ. ευρώ.
Αντίθετα, η εκτέλεση των δαπανών αυξήθηκε ελαφρά στο 74 τοις εκατό από 71 τοις εκατό, σε μεγάλο βαθμό λόγω των υψηλότερων μεταφορών και επιχορηγήσεων ύψους 0,14 δισ. ευρώ.
Εξετάζοντας τη σύνθεση των εσόδων, η έκθεση ανέφερε ότι οι έμμεσοι φόροι αυξήθηκαν κατά 0,14 δισεκατομμύρια ευρώ, ή 4 τοις εκατό, σε σύγκριση με το 2024.
Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στα υψηλότερα έσοδα ΦΠΑ ύψους 0,07 δισεκατομμυρίων ευρώ, φθάνοντας τα 2,92 δισεκατομμύρια ευρώ το 2025 από 2,85 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024.
Τα έσοδα από άλλους έμμεσους φόρους αυξήθηκαν κατά 0,04 δισ. ευρώ στα 0,49 δισ. ευρώ, ενώ οι φόροι κατανάλωσης αυξήθηκαν κατά 0,03 δισ. ευρώ σε 0,49 δισ. ευρώ.
Οι άμεσοι φόροι αυξήθηκαν κατά 0,17 δισ. ευρώ, ή 6%, κυρίως λόγω των υψηλότερων εσόδων από φόρους εισοδήματος επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων κατά 0,13 δισ. ευρώ, φτάνοντας τα 2,92 δισ. ευρώ το 2025 από 2,79 δισ. ευρώ το 2024.
Οι αναλήψεις δανείων μέχρι το τέλος Νοεμβρίου 2025 ανήλθαν σε μόλις 0,09 δισ. ευρώ, έναντι 1,14 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2024.
Από την πλευρά των δαπανών, η εκτέλεση στην κατηγορία των μισθών, των συντάξεων και των φιλοδωρημάτων παρουσίασε ελαφρά μείωση κατά 0,03 δισ. ευρώ, υποχωρώντας στα 3,01 δισ. ευρώ από 3,04 δισ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα.
Οι αποπληρωμές δανείων και τόκων ανήλθαν σε 1,87 δισ. ευρώ, έναντι 2,06 δισ. ευρώ το 2024.
Από αυτό το σύνολο, τα 1,23 δισ. ευρώ αφορούσαν εξόφληση εξωτερικών δανείων, έναντι 1,07 δισ. ευρώ το 2024, ενώ οι τόκοι και οι σχετικές επιβαρύνσεις ανήλθαν σε 0,56 δισ. ευρώ, έναντι 0,63 δισ. ευρώ.
Οι αποπληρωμές εγχώριων δανείων μειώθηκαν κατακόρυφα στα 0,08 δισ. ευρώ, έναντι 0,37 δισ. ευρώ το προηγούμενο έτος.
Οι δαπάνες για κοινωνικές παροχές αυξήθηκαν σε 1,70 δισεκατομμύρια ευρώ έως το τέλος Νοεμβρίου, από 1,65 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024, σημειώνοντας αύξηση 0,05 δισεκατομμυρίων ευρώ ή 3 τοις εκατό.
Η αύξηση αυτή οφειλόταν κυρίως στις υψηλότερες επιχορηγήσεις προς το Ταμείο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ύψους 0,03 δισ. ευρώ, στις αυξημένες παροχές υγείας κατά 0,05 δισ. ευρώ και στη μείωση των παροχών κοινωνικής πρόνοιας κατά 0,02 δισ. ευρώ.
Οι μεταβιβάσεις και οι επιχορηγήσεις ανήλθαν σε 1,63 δισ. ευρώ, από 1,49 δισ. ευρώ, αντανακλώντας αύξηση 0,14 δισ. ευρώ ή 9 τοις εκατό.
Αυτό οφείλεται κυρίως στις υψηλότερες επιχορηγήσεις στους δήμους ύψους 0,06 δισεκατομμυρίων ευρώ, στην αύξηση της συνεισφοράς των ιδίων πόρων του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος κατά 0,04 δισεκατομμύρια ευρώ και στην αύξηση της συνεισφοράς της γενικής κυβέρνησης στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά 0,05 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι λειτουργικές και λοιπές δαπάνες μειώθηκαν σε 0,83 δισ. ευρώ από 0,90 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας μείωση 0,07 δισ. ευρώ ή 8 τοις εκατό.
Επιπλέον, το Υπουργείο Οικονομικών ανέφερε ότι την τελευταία δεκαετία, η μέση εκτέλεση των συνολικών κρατικών δαπανών έως τον Νοέμβριο διαμορφώθηκε στο 73%, με το χαμηλότερο επίπεδο που καταγράφηκε το 2018 λόγω κυρίως του χρόνου πληρωμών του δημόσιου χρέους.
Για το 2025, η εκτέλεση των συνολικών δαπανών έφτασε το 74%, ελαφρώς πάνω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο.
Όσον αφορά τις αναπτυξιακές δαπάνες, η έκθεση ανέφερε ότι η εκτέλεση των κεφαλαιουχικών δαπανών έφτασε τα 326,7 εκατ. ευρώ έως το τέλος Νοεμβρίου.
Αυτό οφειλόταν κυρίως σε δαπάνες για το οδικό δίκτυο 74,9 εκατ. ευρώ, κατασκευαστικά έργα 51,1 εκατ. ευρώ, κυβερνητικά κτίρια 34,1 εκατ. ευρώ, αποχέτευση και ύδρευση 29,4 εκατ. ευρώ, αγορές γης και κτιρίων 26,5 εκατ. ευρώ, σχολικά κτίρια 25,5 εκατ. ευρώ, μηχανήματα 14,9 εκατ. ευρώ, λοιπά στοιχεία ενεργητικού 14,9 εκατ. ευρώ, αγορά 4 εκατ. ευρώ.
Η εκτέλεση των συγχρηματοδοτούμενων και λοιπών δαπανών χρηματοδότησης ανήλθε σε 190,4 εκατ. ευρώ.
Αυτό συνδέθηκε κυρίως με συγχρηματοδοτούμενα έργα από μη κυβερνητικές υπηρεσίες ύψους 55,7 εκατομμυρίων ευρώ, αντικατοπτρίζοντας τη συνέχιση της υλοποίησης προγραμμάτων που υποστηρίζονται από εξωτερικούς φορείς.
Περιλάμβανε επίσης δαπάνες για το πρόγραμμα επιδότησης παιδικής μέριμνας και σίτισης για παιδιά έως 4 ετών ύψους 18,4 εκατ. ευρώ, έργα ταμείων εσωτερικών υποθέσεων 13,2 εκατ. ευρώ, κρατική συνεισφορά στο Ταμείο πληρωμών CAP ύψους 12,0 εκατ. ευρώ και το πρόγραμμα Εξοικονόμηση και Αναβάθμιση Κατοικιών ύψους 11,7 εκατ. ευρώ.
Πρόσθετες δαπάνες που σχετίζονται με προγράμματα επιχορήγησης βιομηχανίας και τεχνολογίας ύψους 9,5 εκατ. ευρώ, το πρόγραμμα προώθησης της βιώσιμης αστικής κινητικότητας 7,3 εκατ. ευρώ, συγχρηματοδοτούμενα κατασκευαστικά έργα 7,1 εκατ. ευρώ, ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά προγράμματα 6,9 εκατ. ευρώ, το νέο πρόγραμμα στήριξης επιχειρηματικής δραστηριότητας 5,8 εκατ. ευρώ, αναντιστοιχία δεξιοτήτων και δράσεις ψηφιακής μεταμόρφωσης 4 εκατ. εκατομμύρια.
Στην κατηγορία των επιχορηγήσεων, εισφορών και επιδοτήσεων, η εκτέλεση ανήλθε στα 203,8 εκατ. ευρώ.
Αυτό αντικατοπτρίζει κυρίως επιχορηγήσεις προς το Πανεπιστήμιο Κύπρου 109,7 εκατ. ευρώ, το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου 57,9 εκατ. ευρώ, το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου 8,6 εκατ. ευρώ και το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου 6,5 εκατ. ευρώ.
Η εκτέλεση κοινωνικών παροχών στο πλαίσιο των αναπτυξιακών δαπανών ανήλθε σε 90,2 εκατ. ευρώ.
Αυτό οφειλόταν κυρίως σε επιχορηγήσεις προς το Ταμείο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ύψους 44,5 εκατ. ευρώ, επιχορηγήσεις σε εθελοντικούς οργανισμούς 14,9 εκατ. ευρώ, κρατικές υποτροφίες 13,2 εκατ. ευρώ, πολιτιστικά επιδόματα 9,0 εκατ. ευρώ, επιχορηγήσεις φοιτητικής πρόνοιας 2,8 εκατ. ευρώ και στεγαστικά επιδόματα 2,7 εκατ. ευρώ.
Κατά την τελευταία δεκαετία, η μέση εκτέλεση των αναπτυξιακών δαπανών μέχρι το τέλος Νοεμβρίου ήταν 50%, ενώ η εκτέλεση το 2025 έφτασε το 56%, εκ των οποίων το 2% αποδόθηκε σε μείωση 67,1 εκατ. ευρώ στον αρχικό προϋπολογισμό, καταλήγει η έκθεση.
