Εάν σκοπεύετε να σπουδάσετε πανεπιστήμιο στην Κύπρο, υπάρχουν δύο πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε. Πρώτον, περιμένετε να αφιερώσετε τον περισσότερο χρόνο σας μελετώντας. Δεύτερον, περιμένετε να περάσετε το υπόλοιπο πάρτι.
Μαθήματα σαν αυτά γίνονται ξεκάθαρα κατά τη μετάβαση από το σχολείο στο πανεπιστήμιο, μια περίοδο που οι μαθητές στην Κύπρο περιγράφουν χρησιμοποιώντας λέξεις όπως «σκληρό», «ομαλό», «απασχολημένο» και «συναρπαστικό». Οι περισσότεροι θα συμφωνούσαν, ωστόσο, ότι τα πανεπιστημιακά χρόνια –σε όλη τη τζαζ, ένδοξη νιότη τους– είναι τόσο διασκεδαστικά όσο και προκλητικά.
Πάρτε τον Γιώργο, έναν 24χρονο που αποφοίτησε τον περασμένο μήνα με πτυχίο στα οικονομικά. Λίγο καιρό αφότου ξεκίνησε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, ανακάλυψε μια δοκιμασμένη και αληθινή τακτική για να κάνει σωστά το πανεπιστήμιο.
«Παίρνεις έναν πολύ υψηλό μέσο όρο στην αρχή και μετά τον αφήνεις να πέσει σιγά-σιγά», εξήγησε – θέμα βελτιστοποίησης, οπότε ο χρόνος για κοινωνικοποίηση ήταν όσο το δυνατόν περισσότερος. «Εννοώ, φυσικά θα κάνεις πάρτι όλη μέρα», πρόσθεσε.
Ο Γιώργος είχε κάνει αίτηση σε πανεπιστήμια σε όλη την Ευρώπη αφού τελείωσε το σχολείο το 2020, αλλά αποφάσισε να μείνει στην Κύπρο μετά την εισαγωγή του σε ένα ανταγωνιστικό πρόγραμμα στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ξεκίνησε το πτυχίο του εν μέσω της πανδημίας Covid-19. Ευτυχώς, βρήκε ότι η μετάβαση στο πανεπιστήμιο ήταν αρκετά ομαλή.
«Δεν το βρήκα ιδιαίτερα δύσκολο, αλλά ήταν λίγο δύσκολο», είπε, αναλογιζόμενος τους πρώτους μήνες του πανεπιστημίου. «Μου πήρε περίπου ένα εξάμηνο για να προσαρμοστώ και μετά ήταν ομαλή πορεία».
Η διευκόλυνση της μετάβασης του Τζορτζ ήταν πολλές ευκαιρίες να κάνει ένα διάλειμμα από τους σοβαρούς ακαδημαϊκούς. Μία από τις αγαπημένες του αναμνήσεις ήταν η εγγραφή σε ένα μάθημα αθλητισμού, το οποίο μετρούσε ως μόρια για το πτυχίο του. «Πήρα μπάσκετ και τζούντο. Βασικά είναι γυμναστική και απλά χαλαρώνει για μια ώρα. Ήταν ένα ωραίο διάλειμμα.”
Ο ενθουσιασμός του Γιώργου δεν είναι καθόλου μοναδικός. Σε άλλα πανεπιστήμια της Κύπρου, οι φοιτητές αναφέρουν επίσης ότι πάνε καλά στην πανεπιστημιακή ζωή.
Ο Κώστας, ο οποίος είναι φοιτητής αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, μιλάει με αποφασιστικότητα για τα τρία τελευταία χρόνια του στο πανεπιστήμιο. Αλλά οι σπουδές του δεν ήταν ποτέ «ομαλά» με τον τρόπο που περιέγραψε ο Τζορτζ.
«Ο φόρτος εργασίας είναι τρελός», είπε. «Στο πρώτο έτος του πανεπιστημίου, δούλεψα πιο σκληρά από ό,τι ολόκληρο το γυμνάσιο μαζί».
«Έχετε πέντε ή έξι μαθήματα και έχετε ένα μάθημα κάθε μέρα», εξήγησε. «Είναι ένα μάθημα τεσσάρων ή πέντε ωρών δύο φορές την εβδομάδα. Ουσιαστικά μένατε στο κτίριο της αρχιτεκτονικής όλο τον πρώτο χρόνο».
Ο Κώστας αντεπεξέρχεται σε μια απλή στρατηγική: απολαμβάνει τη δουλειά, γιατί λατρεύει το πτυχίο.
«Πολύ, πολύ ικανοποιητικό» είναι οι λέξεις που χρησιμοποίησε για να περιγράψει τα μαθήματά του. Ίσως απροσδόκητα, ο Κόστα πιστεύει ότι η αυστηρότητα του πτυχίου του απέσπασε τελικά την προσοχή από τυχόν χτυπήματα στην περίοδο προσαρμογής. «Νιώθω ότι ήταν μια πολύ εύκολη μετάβαση γιατί ήμουν πάντα απασχολημένος».
Ωστόσο, δεν βρίσκουν όλοι τη μετάβαση τόσο απρόσκοπτη.
Η Δέσποινα, πλέον φοιτήτρια Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, φαίνεται απόλυτα άνετη στη φοιτητική της εστία. Αλλά προερχόμενη από το γυμνάσιο στην Ελλάδα, αγωνίστηκε να προσαρμοστεί στο κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα.
«Η μετάβαση από το γυμνάσιο στο πανεπιστήμιο εδώ ήταν λίγο δύσκολη για δύο λόγους», εξήγησε. «Έπρεπε να μετακομίσω από την Ελλάδα. Το ελληνικό γυμνάσιο είναι διαφορετικό από το κυπριακό. Οι περισσότεροι δάσκαλοι δεν επαναλαμβάνουν τα μέρη που έχουν ήδη διδαχθεί στους Κύπριους, υποθέτοντας ότι όλοι είναι στην ίδια σελίδα».
Ακόμη και σε τάξεις χωρίς αυτό το πρόβλημα, η Δέσποινα ανέφερε ότι οι ακαδημαϊκές προσδοκίες είναι παγκοσμίως υψηλές, γεγονός που έκανε επίσης μια δύσκολη προσαρμογή. «Ο φόρτος εργασίας είναι πολύς. Είναι μια σπουδή πλήρους φοίτησης για κάθε πτυχίο Bachelor στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, που σημαίνει ότι είστε φοιτητής πλήρους φοίτησης και δεν έχετε χρόνο για τίποτα άλλο.
«Οι περισσότεροι καθηγητές μας συμβουλεύουν πραγματικά να μην εργαζόμαστε αν θέλουμε να τελειώσουμε το πτυχίο μας σε τέσσερα χρόνια», πρόσθεσε.
Ο ανταγωνισμός είναι επίσης ένα πρόβλημα στα επαγγελματικά της μαθήματα. «Οι φοιτητές του πανεπιστημίου είναι «ανταγωνιστικοί» μεταξύ τους. Κανείς δεν βοηθά κανέναν άλλον και οι περισσότεροι μαθητές δεν μιλούν μεταξύ τους».
Για άλλους φοιτητές, η πρόκληση αυτής της μετάβασης έγκειται στις αλλαγές στον τρόπο ζωής που έρχονται με την είσοδο στο πανεπιστήμιο. Ενώ ορισμένοι Κύπριοι φοιτητές μένουν στο σπίτι, άλλοι μετακομίζουν σε φοιτητικές κατοικίες ή διαμερίσματα, συχνά την πρώτη φορά που μένουν μόνοι τους.
Η Μιχαέλα, που σπουδάζει αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, μετακόμισε σε ένα διαμέρισμα όταν ξεκίνησε τις σπουδές της. Θυμάται ότι η ανεξαρτησία της πανεπιστημιακής ζωής ήταν συντριπτική στην αρχή.
«Είναι ένας εντελώς νέος κόσμος», είπε. «Βρήκα τη μετάβαση ενδιαφέρουσα, αλλά ταυτόχρονα δύσκολη. Το να προσαρμοστώ στην ανεξαρτησία, να διαχειρίζομαι το δικό μου πρόγραμμα και να κάνω νέους φίλους ταυτόχρονα ήταν μια μεγάλη πρόκληση».
Όπως και ο Κόστα, αντιμετώπισε τις τρομακτικές απαιτήσεις ενός πτυχίου αρχιτεκτονικής. «Ο φόρτος εργασίας του πανεπιστημίου, είναι πραγματικά δύσκολος. Επέλεξα ένα δύσκολο επάγγελμα, την αρχιτεκτονική. Έχουμε εργασίες κάθε εβδομάδα και εξετάσεις τέσσερις φορές το χρόνο», είπε.
Αλλά η Μιχαέλα μίλησε επίσης με θερμά λόγια για τις νέες, συναρπαστικές φιλίες που δημιούργησε ως φοιτήτρια. «Έμεινα έκπληκτος από το πόσους ανθρώπους μπορείς να γνωρίσεις και να γίνεις τόσο κοντά, σαν να τους ξέρεις από πάντα», είπε. Σε όλο τον πίνακα, οι φοιτητές ένιωσαν ότι το να γνωρίζεις νέους ανθρώπους είναι το καλύτερο μέρος του πανεπιστημίου.
Το άλλο σημείο συναίνεσης; Αυτές οι καλοκαιρινές διακοπές είναι μια ευπρόσδεκτη ανάπαυλα. Μπύρες στο χέρι, δύο καλύτεροι φίλοι στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας το έθεσαν καλύτερα: «Είναι καλοκαίρι, δεν έχουμε τίποτα να κάνουμε!»
