Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, γνωστή ως Great Sea Interconnector ή GSI, είναι ένα από τα οκτώ έργα προτεραιότητας γνωστά ως «Energy Highways», που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του European Grids Package από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Τετάρτη.
Το σχέδιο, που στοχεύει στην «ενίσχυση και επιτάχυνση της ανάπτυξης της ενεργειακής υποδομής της ΕΕ» και αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής στρατηγικής για την επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας και κλιματικής ουδετερότητας έως το 2025, ανέφερε η Επιτροπή.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, ο «Great Sea Interconnector, η ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, είναι ένα από τα οκτώ έργα προτεραιότητας που είναι γνωστά ως «Ενεργειακοί Αυτοκινητόδρομοι».
«Το Great Sea Interconnector θα συνδέει την Κύπρο με την ηπειρωτική Ευρώπη μέσω Ελλάδας και είναι ένα έργο κρίσιμης σημασίας, καθώς η Κύπρος παραμένει το τελευταίο κράτος μέλος της ΕΕ που δεν είναι συνδεδεμένο στο ευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας», ανέφερε η Κομισιόν.
Τονίστηκε ότι «η διασύνδεση θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της Κύπρου και της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ παράλληλα θα υποστηρίξει την πλήρη ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο κυπριακό ενεργειακό σύστημα».
Το έγγραφο αναφέρει ότι «το καλώδιο θα έχει μήκος σχεδόν 900 χιλιόμετρα, καθιστώντας το το μεγαλύτερο υποβρύχιο καλώδιο τροφοδοσίας στον κόσμο».
Επιπλέον, «το έργο έχει ήδη λάβει χρηματοδότηση από τη Διευκόλυνση Συνδέοντας την Ευρώπη (CEF), συμπεριλαμβανομένων 2,3 εκατ. ευρώ για μελέτες σκοπιμότητας και 658 εκατ. ευρώ για την κατασκευή του τμήματος μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου.
«Το 2025 ολοκληρώθηκε η κατασκευή του υποθαλάσσιου καλωδίου που συνδέει την ηπειρωτική Ελλάδα με την Κρήτη, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα προς την πλήρη διασύνδεση», ανέφερε η Επιτροπή.
Οι γενικοί στόχοι του πακέτου για τους οκτώ Ενεργειακούς Αυτοκινητόδρομους περιλαμβάνουν την ενίσχυση των διασυνδέσεων, με στόχο την ΕΕ να επιτύχει τον στόχο διασύνδεσης του 15% μεταξύ των κρατών μελών έως το 2030 για τη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας και τη μείωση των τιμών της ενέργειας.
Όσον αφορά την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης, η δέσμη περιλαμβάνει μέτρα για την απλούστευση και την επίσπευση των διαδικασιών αδειοδότησης για έργα ενεργειακής υποδομής, τα οποία επί του παρόντος καθυστερούν λόγω γραφειοκρατικών εμποδίων.
Η Επιτροπή είπε ότι στόχευε επίσης να βελτιώσει τη χρηματοδότηση προτείνοντας νέους μηχανισμούς χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης χρήσης των κονδυλίων της ΕΕ και την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων.
Σχετικά με την ενίσχυση της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας, το πακέτο περιλαμβάνει μέτρα για την προστασία της ενεργειακής υποδομής από φυσικές και κυβερνοαπειλές, καθώς και για την αντιμετώπιση κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα και προωθεί την ψηφιοποίηση και την καινοτομία, μέσω της χρήσης έξυπνων δικτύων και ψηφιακών τεχνολογιών, με στόχο τη βελτιστοποίηση των λειτουργιών του δικτύου και την ενσωμάτωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
