Ένας από τους λιγότερο γνωστούς αλλά πιο φιλόδοξους στόχους που έθεσε η κυπριακή κυβέρνηση στο πρόγραμμά της για την εξάμηνη θητεία της ως κατόχου της εκ περιτροπής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους είναι ο στόχος της οριστικοποίησης του «πακέτου ενιαίου νομίσματος» της ΕΕ.
«Μία από τις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας θα είναι η ολοκλήρωση του πακέτου για το ενιαίο νόμισμα, αναγνωρίζοντας ότι η εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ αντιπροσωπεύει ένα βήμα προς την ψηφιακή εποχή και θα βοηθήσει στην παροχή ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού μέσου πληρωμής», αναφέρει το πρόγραμμα, το οποίο προβλήθηκε από την Sunday Mail τον Οκτώβριο.
Προσθέτει ότι το ψηφιακό ευρώ θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και ότι ως εκ τούτου, η Κύπρος κατά τη διάρκεια της εξάμηνης θητείας της «θα συνεχίσει να εργάζεται για την εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ».
Το ψηφιακό ευρώ έχει συγκεντρώσει λίγη διαφημιστική εκστρατεία έξω από τους φανερούς οικονομικούς κύκλους στην Ευρώπη, αλλά όσοι εμπλέκονται στον σχεδιασμό του πιστεύουν ότι εάν υλοποιηθεί, θα αλλάξει θετικά την καθημερινή ζωή περισσότερων από 350 εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν σε χώρες που χρησιμοποιούν το ευρώ.
Στην περιγραφή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το ψηφιακό πακέτο ευρώ, το οποίο προτάθηκε για πρώτη φορά το 2023, η Γενική Διεύθυνση για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και την ένωση κεφαλαιαγορών (DG-Fisma) προσέφερε την προοπτική ενός ψηφιακού ευρώ ως εναλλακτική λύση στις ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες που προσφέρονται σήμερα.
«Η δέσμη περιλαμβάνει μια νομοθετική πρόταση για τη θέσπιση του νομικού πλαισίου για ένα πιθανό ψηφιακό ευρώ ως συμπλήρωμα των τραπεζογραμματίων και κερμάτων ευρώ. Θα διασφαλίσει ότι οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις έχουν μια πρόσθετη επιλογή – πέρα από τις τρέχουσες ιδιωτικές επιλογές – που τους επιτρέπει να πληρώνουν ψηφιακά με μια ευρέως αποδεκτή, φθηνή, ασφαλή και ανθεκτική μορφή δημόσιου χρήματος στη ζώνη του ευρώ», ανέφερε.
Εν ολίγοις, το ψηφιακό ευρώ είναι μια δημόσια επιλογή ψηφιακή μέθοδος πληρωμής που θα επιτρέψει σε άτομα εντός της ευρωζώνης να πραγματοποιούν ψηφιακές πληρωμές με εναλλακτικό τρόπο σε σχέση με αυτούς που διατίθενται σήμερα μέσω παραδοσιακών τραπεζών και άλλων ιδιωτικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Το ψηφιακό ευρώ δεν είναι κρυπτονόμισμα. Παραμένει μια μορφή του ευρώ και περιγράφεται καλύτερα ως ένας νέος τρόπος δαπανών του ευρώ παρά ως ένας νέος τύπος νομίσματος. Θα ελέγχεται και θα ρυθμίζεται χρησιμοποιώντας τεχνολογία blockchain, αλλά ενώ τα κρυπτονομίσματα δεν έχουν οντότητα που να τα δημιουργεί ή να τα διανέμει, όλο το ψηφιακό ευρώ θα εκδίδεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Εάν το πακέτο εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά τους πρώτους έξι μήνες του επόμενου έτους, όπως είναι ο κρατικός στόχος της κυπριακής κυβέρνησης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πιστεύει ότι θα μπορέσει να ξεκινήσει μια πιλοτική άσκηση του ψηφιακού ευρώ ήδη από το 2027, με πλήρη διάδοση στη συνέχεια το 2029.
Με αυτόν τον στόχο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε στα τέλη Οκτωβρίου ότι «αποφάσισε να περάσει στην επόμενη φάση του σχεδίου ψηφιακού ευρώ» αφού ολοκλήρωσε αυτό που περιέγραψε ως «φάση προετοιμασίας».
Αυτή η φάση οδήγησε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δημιουργήσει το «σχέδιο βιβλίο κανόνων για το ψηφιακό ευρώ», το οποίο, είπε, «παρέχει ένα ενιαίο σύνολο κανόνων, προτύπων και διαδικασιών για την παροχή βασικών υπηρεσιών ψηφιακών πληρωμών σε ευρώ για παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που συμμετέχουν στο σύστημα».
Ανέφερε ότι το εγχειρίδιο κανόνων θα «διασφαλίσει μια τυποποιημένη εμπειρία ψηφιακών πληρωμών σε ευρώ σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ».
Τα σχέδια στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο Στρασβούργο ή στη ΓΔ-Fisma στις Βρυξέλλες είναι ένα πράγμα, αλλά τι αντίκτυπο θα έχει πραγματικά το ψηφιακό ευρώ σε έναν απλό καταναλωτή στο Δάλι ή στην Πόλη Χρυσοχούς;
Σε αυτήν την ερώτηση, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα λέει ότι το ψηφιακό ευρώ «θα κάνει τη ζωή των ανθρώπων ευκολότερη παρέχοντας κάτι που δεν υπάρχει επί του παρόντος: ένα ψηφιακό μέσο πληρωμής καθολικά αποδεκτό σε όλη τη ζώνη του ευρώ, για πληρωμές σε καταστήματα, διαδικτυακά ή από άτομο σε άτομο».
«Όπως τα μετρητά, το ψηφιακό ευρώ θα είναι προσβάσιμο, δωρεάν για χρήση κατά την πραγματοποίηση ή λήψη πληρωμών και θα έχει καθεστώς νόμιμης χρήσεως», προσθέτει.
Λέει επίσης ότι το ψηφιακό ευρώ, όταν εισαχθεί, «θα διατηρήσει τη νομισματική κυριαρχία της ευρωζώνης ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα του ευρωπαϊκού οικοσυστήματος πληρωμών στο σύνολό του, ενισχύοντας την καινοτομία και αυξάνοντας την ανθεκτικότητά του σε κυβερνοεπιθέσεις και τεχνικές διακοπές».
Στο ερώτημα γιατί οι απλοί άνθρωποι θα ήθελαν να χρησιμοποιήσουν το ψηφιακό ευρώ, σε αντίθεση με τις υπάρχουσες μεθόδους πληρωμής, περιγράφει το ψηφιακό ευρώ ως «μια λύση πληρωμής για κάθε περίσταση, για χρήση οποτεδήποτε και οπουδήποτε στη ζώνη του ευρώ».
Το ψηφιακό ευρώ, λέει, θα λειτουργεί «ακριβώς όπως τα μετρητά, αλλά έτοιμο για την ψηφιακή εποχή».
"Θα ήταν ένα παγκοσμίως αποδεκτό ψηφιακό μέσο πληρωμής που οι καταναλωτές θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν δωρεάν σε καταστήματα, διαδικτυακά ή από άτομο σε άτομο. Θα έδινε στους ανθρώπους τη δυνατότητα να πληρώνουν ψηφιακά, ενώ θα εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ένα δημόσιο μέσο πληρωμής", λέει.
Λέει επίσης ότι το ψηφιακό ευρώ θα είναι διαθέσιμο τόσο στο διαδίκτυο όσο και εκτός σύνδεσης, αλλά δεν διευκρινίζει πώς θα λειτουργήσει στην πράξη.
Ένα δυνητικά βασικό στοιχείο του ψηφιακού ευρώ, όπως υποσχέθηκε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, είναι το απόρρητο που ισχυρίζεται ότι θα προσφέρει σε σύγκριση με τις συμβατικές υπάρχουσες ψηφιακές μεθόδους πληρωμής.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα λέει ότι η υποδομή που περιβάλλει το ψηφιακό ευρώ, το οποίο αποκαλεί «Ευρωσύστημα», δεν θα «προσδιορίζει τα άτομα με βάση τις πληρωμές τους» και ότι «επιπλέον, τα προσωπικά στοιχεία συναλλαγών από offline ψηφιακές πληρωμές σε ευρώ θα είναι γνωστά μόνο στον πληρωτή και στον δικαιούχο».
Ως εκ τούτου, προσθέτει, «το ψηφιακό ευρώ θα είναι ασφαλές και, ως δημόσιο αγαθό, θα εγγυάται την πρόσβαση σε όλους τους καταναλωτές, ανεξάρτητα από το πού ζουν ή το επίπεδο των ψηφιακών ή οικονομικών τους δεξιοτήτων».
Σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι θα μπορούν να χρησιμοποιούν το ψηφιακό ευρώ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα λέει ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα «ψηφιακό πορτοφόλι ευρώ» είτε μέσω της τράπεζάς τους, είτε μέσω ταχυδρομείου ή άλλου παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.
Μόλις δημιουργηθεί το ψηφιακό πορτοφόλι ενός ατόμου, θα μπορεί να καταθέτει χρήματα σε αυτό είτε μέσω συνδεδεμένου τραπεζικού λογαριασμού είτε με μετρητά και στη συνέχεια να πραγματοποιεί ψηφιακές πληρωμές σε ευρώ είτε μέσω κινητού τηλεφώνου είτε έξυπνης κάρτας, μεταξύ άλλων πιθανών επιλογών.
"Το ψηφιακό ευρώ θα προσφέρει τόσο διαδικτυακές όσο και εκτός σύνδεσης λειτουργίες, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσατε να το χρησιμοποιήσετε ακόμη και όταν έχετε κακή ή καθόλου λήψη δικτύου. Επιπλέον, τα προσωπικά στοιχεία συναλλαγών των ψηφιακών πληρωμών σε ευρώ εκτός σύνδεσης θα ήταν γνωστά μόνο στον πληρωτή και στον δικαιούχο πληρωμής, παρέχοντας ένα επίπεδο απορρήτου που μοιάζει με μετρητά", λέει.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προσπάθησε επίσης να καθησυχάσει το κοινό ότι το ψηφιακό ευρώ δεν είναι ούτε νέο νόμισμα, ούτε αντικατάσταση του υπάρχοντος ευρώ σε μετρητά.
«Ακριβώς όπως τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα δεν είναι εναλλακτικά νομίσματα, αλλά διαφορετικές μορφές του ίδιου νομίσματος, το ψηφιακό ευρώ θα ήταν απλώς ένας άλλος τρόπος πληρωμής σε ευρώ», ανέφερε.
Λέει επίσης ότι το ψηφιακό ευρώ θα «συμπληρώσει τα μετρητά, δεν θα τα αντικαταστήσει».
"Το ψηφιακό ευρώ θα υπήρχε μαζί με μετρητά ως απάντηση στην αυξανόμενη προτίμηση των ανθρώπων να πληρώνουν ψηφιακά με γρήγορο και ασφαλή τρόπο. Τα μετρητά θα εξακολουθούσαν να είναι νόμιμο χρήμα και θα παραμείνουν σε συνύπαρξη με το ψηφιακό ευρώ και οποιοδήποτε ιδιωτικό ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής που χρησιμοποιείται ήδη", αναφέρει.
