Η οδική ασφάλεια παραμένει ένα από τα πιο πιεστικά ζητήματα στην Κύπρο. Το πρόβλημα έγκειται στην πειθαρχία των οδηγών και των άλλων χρηστών του δρόμου και στην κουλτούρα της οδικής συμπεριφοράς, η διαμόρφωση της οποίας απαιτεί χρόνια και συστηματική δουλειά. Για να γίνουν οι δρόμοι πραγματικά ασφαλείς, είναι απαραίτητο να ενωθούν οι προσπάθειες της πολιτείας, των σχολείων, των γονέων και των ίδιων των χρηστών του δρόμου.
Τα παιδιά είναι οι πιο ευάλωτοι χρήστες του δρόμου. Η αντίληψή τους για τον κόσμο είναι περιορισμένη, η αντίδρασή τους είναι πιο αργή και η αίσθηση κινδύνου είναι ελάχιστα ανεπτυγμένη. Στην Κύπρο, όπου παρατηρείται συχνά πυκνή κίνηση κοντά σε σχολεία, πάρκα και κατοικημένες περιοχές, αυτό είναι ιδιαίτερα αισθητό. Σε τέτοιες συνθήκες, ακόμη και ένα σύντομο ταξίδι στο σχολείο ή μια παιδική χαρά μπορεί να γίνει κίνδυνος. Είναι σημαντικό τα παιδιά από μικρή ηλικία να γνωρίζουν τους βασικούς κανόνες - πώς να διασχίσουν το δρόμο, πού να σταματήσουν, γιατί δεν πρέπει να τρέχουν έξω στο οδόστρωμα. Αλλά είναι εξίσου σημαντικό οι ενήλικες –οδηγοί και γονείς– να δίνουν το παράδειγμα. Ένας οδηγός που δεν μειώνει ταχύτητα σε διάβαση πεζών διδάσκει σε ένα παιδί ότι οι κανόνες δεν λειτουργούν.
Τι μπορούν να κάνουν οι αρχές;
Επιπλέον, σχολεία και δήμοι θα μπορούσαν να αναπτύξουν από κοινού προγράμματα Ασφαλούς Διαδρομής στο Σχολείο. Σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, τέτοιες πρωτοβουλίες έχουν ήδη δείξει αποτελεσματικότητα: οι διαδρομές επισημαίνονται με ειδικές πινακίδες, δημιουργούνται ασφαλείς ζώνες όπου η ταχύτητα είναι περιορισμένη και οι εθελοντές βοηθούν τα παιδιά να διασχίσουν το δρόμο.
Η ασφάλεια των ποδηλατών απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Θεωρητικά, η Κύπρος προσπαθεί να προωθήσει τις πράσινες μεταφορές, αλλά η υποδομή για ποδήλατα εξακολουθεί να είναι ελάχιστα ανεπτυγμένη. Οι ποδηλατόδρομοι συχνά διακόπτονται, μετατρέπονται σε πεζοδρόμια ή απλώς περνούν κατά μήκος της πλευράς του δρόμου χωρίς κανένα εμπόδιο. Ένας ποδηλάτης συχνά αναγκάζεται να μοιράζεται το δρόμο με αυτοκίνητα, κάτι που δημιουργεί συνεχές άγχος και κίνδυνο. Η λύση του προβλήματος πρέπει να είναι συστηματική: δημιουργία συνεχών ποδηλατικών διαδρομών, καθιέρωση καθαρών σημάνσεων, ενημέρωση των οδηγών και τακτικός έλεγχος τήρησης των κανόνων.
Οι νέοι με μοτοποδήλατα αποτελούν ομάδα κινδύνου
Οι οδηγοί μοτοποδηλάτων είναι μια άλλη ευάλωτη κατηγορία. Σε αντίθεση με τους αυτοκινητιστές, δεν προστατεύονται από το αμάξωμα και οποιαδήποτε σύγκρουση μπορεί να καταλήξει τραγικά. Στην Κύπρο, όπου τα σκούτερ χρησιμοποιούνται όλο το χρόνο, ειδικά από νέους, είναι σημαντικό όχι μόνο να τηρούνται οι κανόνες, αλλά και να αναπτύσσεται μια κουλτούρα σεβασμού στο δρόμο. Η χρήση κράνους, η τεχνική κατάσταση του οχήματος, η ορατότητα τη νύχτα - όλα αυτά είναι βασικά αλλά ζωτικής σημασίας μέτρα. Οι οδηγοί αυτοκινήτων θα πρέπει επίσης να θυμούνται ότι οι μοτοσικλετιστές βρίσκονται συχνά σε τυφλά σημεία και οποιαδήποτε ξαφνική αλλαγή λωρίδας μπορεί να οδηγήσει σε ατύχημα.
Η ασφάλεια είναι υπόθεση όλων
Η οδική ασφάλεια δεν είναι μόνο θέμα κυρώσεων ή ελέγχων. Αυτό είναι ένας δείκτης της ωριμότητας της κοινωνίας. Όταν κάθε συμμετέχων στο κίνημα έχει επίγνωση της ευθύνης του - είτε είναι οδηγός, ποδηλάτης είτε γονέας που κρατά ένα παιδί από το χέρι - τότε οι δρόμοι γίνονται πραγματικά ασφαλείς. Αυτό δεν απαιτεί τόσο νέους νόμους όσο μια νέα κουλτούρα αμοιβαίου σεβασμού, όπου κάθε άτομο εκτιμά τη ζωή - τη δική του και των άλλων.
