Στις 24 Απριλίου, ήταν 21 ετών από το δημοψήφισμα σύμφωνα με το σχέδιο για την ενοποίηση της Κύπρου που προετοίμασε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Cofi Annan. Αλλά οι βαθιές διαφωνίες για το θέμα αυτό εξακολουθούν να είναι σχετικές και η Κύπρος παραμένει διαιρεμένη.
Στις 24 Απριλίου 2004 πραγματοποιήθηκαν δύο δημοψήφοι και στα δύο μέρη του νησιού. Προς στήριξη του σχεδίου, μίλησε η πλειοψηφία των Τουρκικών-Κριότ (64,91%). Αλλά η κοινότητα του ελληνικού kirus δεν υποστήριξε το έργο: το 75,38%ψήφισε κατά του σχεδίου. Η προσέλευση ήταν υψηλή: το 89,18% των Ελλήνων-κύριων και το 87% των Τούρκων-Κλιψών.
Οι πολιτικοί ηγέτες και των δύο πλευρών - οι Tassos Papadopulos και Rauf Denctash - υποστήριζαν την ψηφοφορία κατά του σχεδίου. Ο Türkiye, ανεξάρτητα από το πόσο περίεργο μπορεί να ακούγεται τώρα, υποστήριξε την ιδέα της ενοποίησης.
Σύμφωνα με τις ρύθμιση της ΕΚ που διεξήχθησαν εκείνη την ημέρα, το 75% των Ελλήνων-Κυπίνι που ψήφισαν ενάντια σε υποδείχθηκε ως ο κύριος λόγος για την επιλογή της "εξέτασης της ασφάλειας". Εάν υιοθετηθεί το σχέδιο, ο Türkiye θα λάβει και πάλι το δικαίωμα σε μονομερή στρατιωτική παρέμβαση. Ταυτόχρονα, η Εθνική Φρουρά έπρεπε να διαλυθεί.
Για να πάρετε μια ιδέα για το τι θα συμβεί τώρα, εάν το έργο είχε υιοθετηθεί, μπορείτε να εξοικειωθείτε με τις βασικές του διατάξεις. Εδώ είναι εν συντομία (το πλήρες κείμενο του σχεδίου Annan στο σύνδεσμο).
Έντυπο διαχείρισης
Το σχέδιο της Annan αναπτύχθηκε το 2002-2004. Ήταν ίσως ο πιο επεξεργασμένος από την προσπάθεια του ΟΗΕ να επιτύχει μια λύση στο πρόβλημα της Κύπρου στη μορφή της ομοσπονδίας.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Kofi Annan παρουσίασε την πρώτη έκδοση του σχεδίου του τον Νοέμβριο του 2002 και την πέμπτη και τελική επιλογή τον Μάρτιο του 2004. Ήθελε να προετοιμαστεί το τελικό κείμενο ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο μερών, αλλά στις συνθήκες του συνεχιζόμενου αδιέξοδο, τελείωσε μόνη της.
Το σχέδιο πρότεινε τη δημιουργία της Ηνωμένης Δημοκρατίας της Κύπρου, «ένα ανεξάρτητο κράτος με τη μορφή μιας αναπόσπαστης εταιρικής σχέσης, με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και δύο ίσα συστατικά: τα ελληνικά-kiro και του Τουρκο-αγοράς θέματα». Ένα ενιαίο κράτος έπρεπε να έχει διεθνή νομική προσωπικότητα και ενοποιημένη κυριαρχία. Οι άνθρωποι θα έχουν δύο ιθαγένεια: την ιθαγένεια του Ηνωμένου κράτους και την ιθαγένεια του θέματος στο οποίο ζουν.
Το ομοσπονδιακό κοινοβούλιο που αποτελείται από δύο θαλάμους - η Γερουσία και το Επιμελητήριο των βουλευτών θα ελέγχουν το νέο κράτος. Το εκτελεστικό υποκατάστημα επρόκειτο να μεταφερθεί στο Προεδρικό Συμβούλιο, αποτελούμενο από έξι μέλη με αποφασιστική φωνή.
Το Προεδρικό Συμβούλιο θα εκλεγεί σύμφωνα με έναν κατάλογο με πλειοψηφία στη Γερουσία και εγκρίθηκε από την πλειοψηφία των ψήφων στο Επιμελητήριο των βουλευτών για περίοδο πέντε ετών. Οι αποφάσεις στο προεδρικό Συμβούλιο θα γίνουν με συναίνεση.
Εδαφική ερώτηση
Η εδαφική, η κοινότητα του Turko-Khur θα πρέπει να κάνει σημαντικές παραχωρήσεις σε σύγκριση με το έδαφος που κατέλαβε το TRSK. Κατά τη στιγμή της εισβολής του 1974, οι Τούρκοι-Κίπερες αντιπροσώπευαν το 18% του πληθυσμού, αλλά το 36,2% του νησιού καταλήφθηκε. Σύμφωνα με το σχέδιο της Annan, το εδαφικό τους μερίδιο θα έπρεπε να έχει μειωθεί σε 28,5% σε έξι στάδια για 42 μήνες.
Kokkina, Varosha, Akhna, Famagusta, Morfa, Morfu, αναχώρησε. Η πλευρά του Turko-Kipr παρέμεινε στον έλεγχο της μισής Λευκωσίας, της Kirenia και της Lefka.
Αυτό θα μπορούσε να είναι η σημαία της Ηνωμένης Δημοκρατίας της Κύπρου. Φωτογραφία: wikipedia.org
Ασφάλεια
Από την άποψη των εγγυήσεων ασφαλείας, οι τρεις διεθνείς συνθήκες του 1960 παρέμειναν σε ισχύ και το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελλάδα και η Türkiye θα συνεχίσουν να ενεργούν ως εγγυήσεις.
Το σχέδιο πρότεινε μια σταδιακή αποστρατιωτικοποίηση της Κύπρου. Όλες οι δυνάμεις ασφαλείας της Κυπριακής θα έπρεπε να έχουν διαλυθεί, η Ελλάδα και η Τουρκία θα είχαν τη δυνατότητα να διατηρήσουν μέχρι 6.000 στρατεύματα στην Κύπρο μέχρι το 2011. Μέχρι τη στιγμή που η Τουρκία εισήλθε στην ΕΕ, η οποία στη συνέχεια σχεδιάστηκε σοβαρά, ο αριθμός των εξαρτημάτων υποτίθεται ότι θα μειωθεί σε 3.000 στρατιώτες από κάθε πλευρά. Στη συνέχεια - έως και 950 ελληνικά και 650 τουρκικά στρατιωτικά, που προβλέπονται από τη συμφωνία συμμαχίας του 1960. Κάθε τρία χρόνια, το ποσό αυτό θα αναθεωρηθεί με στόχο την τελική και πλήρη απόσυρση όλων των ελληνικών και τουρκικών στρατευμάτων από το νησί.
Το σχέδιο πρότεινε μια λύση στο πρόβλημα των Τούρκων εποίκων. 45.000 άνθρωποι θα μπορούσαν να παραμείνουν στο τμήμα του Τουρκο-Κυρού. Για σύγκριση σήμερα, ο αριθμός τους υπερβαίνει τα 100.000 άτομα (δεν υπάρχει ακριβής αριθμός).
Προς και εναντίον
Όταν οι Έλληνες-Κιπριότες ψήφισαν κατά του σχεδίου, ο ίδιος ο Κόφι Ανάν εξέφρασε την απογοήτευσή τους, καθώς και την επίσημη Ουάσινγκτον, το Λονδίνο και τις Βρυξέλλες. Μια εβδομάδα αργότερα, την 1η Μαΐου 2004, η Κύπρος προσχώρησε στην ΕΕ.
Ο δικηγόρος Χριστός Cleardis από την αρχή αντιτάχθηκε. Κατόπιν αιτήματος αξιολόγησης των συνεπειών του δημοψηφίσματος, λέει ότι η πλήρης εφαρμογή του τι γράφτηκε σε χαρτί θα ήταν αρκετά αμφίβολη. "Δεν υπήρχε τρόπος να εγγυηθεί ότι αυτό που συμφωνήθηκε θα πραγματοποιηθεί. Ο ΟΗΕ δεν μπορούσε να εγγυηθεί τίποτα από αυτό", ισχυρίζεται. "Στην πραγματικότητα, αυτό θα σήμαινε ότι η εφαρμογή του σχεδίου θα είναι πολύ αμφίβολη, συμπεριλαμβανομένης της αναθεώρησης των συνόρων".
Ένα άλλο μειονέκτημα του σχεδίου ήταν ότι στο νέο κράτος δεν θα μπορούσε να είχε ληφθεί απόφαση χωρίς τη συγκατάθεση των Κύπαρων των Τούρκων. "Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να παραλύσει τα πάντα - το έργο της κυβέρνησης, του Κοινοβουλίου και του δικαστικού συστήματος. Τελικά, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάρρευση του κράτους, και στη συνέχεια, απολύτως σίγουρα, εμείς (η πλευρά του ελληνικού -kirus) θα αναγκαστεί να επιτύχουμε διεθνή αναγνώριση, είναι ένα ενσωματωμένο μέρος της κατάρρευσης.
Η Praksula Antoniada, πρώην Υπουργός Εμπορίου (2011-2012), επικρίνει μια τέτοια θέση. Αντισταθμίζει ότι η εφαρμογή του σχεδίου θα εξασφαλίζεται από τον ΟΗΕ, καθώς και τρεις εξουσίες. "Το σχέδιο έχει αδυναμίες από την άποψη του μηχανισμού εφαρμογής;
Για εκείνη, το σχέδιο της Annan ήταν μια ευκαιρία που δεν μπορούσε να χάσει. "Σε μια επανασυνδεδεμένη χώρα, η οικονομία θα είχε ακμάσει. Σύμφωνα με τον Antoniad, τώρα όλα θα ήταν διαφορετικά, ξεκινώντας από το πρόβλημα της παράνομης ανάπτυξης των ελληνικών τετραγωνικών εδαφών σε οιονεί κράτη και τελειώνουν με το πρόβλημα του ισλαμισμού, το οποίο ακόμη και οι κοσμικοί προσανατολισμένοι Τούρκοι-κωδικοί διαμαρτύρονται.
Η Αντονιάδη αντικρούει επίσης ένα άλλο επιχείρημα που έθεσε οι σκεπτικιστές - φόβοι για τη διαίρεση της εξουσίας και της διοίκησης. "Ξεχάστηκαν ότι το Σύνταγμα του 1960 προβλέπει επίσης τον διαχωρισμό της εξουσίας με τους Τούρκους-Κιπροπορίες; Για εκείνη, όλα καταλήγουν στο γεγονός ότι μεταξύ των ελληνικών-kypriots υπάρχουν εκείνοι που απλά δεν θέλουν να μοιραστούν την εξουσία.
Όταν ρωτήθηκε αν υπάρχει ακόμα μια ματιά στην ελπίδα του διακανονισμού, η Αντονιάδη απαντά καταφατικά. "Υπάρχει πάντα μια πιθανότητα, ανεξάρτητα από το πόσο ασήμαντο μπορεί να είναι ότι ο Ersin Tatars μπορεί να εγκαταλείψει την απαίτησή του να δημιουργήσει δύο κράτη, οπότε πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για μια τέτοια σειρά γεγονότων, αλλά θα είμαστε έτοιμοι;"
Το κείμενο παρασκευάζεται με βάση τα υλικά του Cyprus Mail
Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο "Vestnik Cyprus" στις 23 Απριλίου 2024. Μέρος των πληροφοριών θα μπορούσε να είναι ξεπερασμένη.
